dossier private kwaliteitsborging
Op 24 januari 2017 heeft iBK onderzoek naar de capaciteit voor kwaliteitsborging verricht. De vraag was de gemiddelde tijdsbesteding voor projecten gevolgklasse 1, voor 3 categorieën, als inschatting te verstrekken. De vraag is diverse partijen gesteld.
De resultaten van het onderzoek zijn, voor zover mij bekend, niet gepubliceerd.
Bert Videler heeft, naar aanleiding van de recente zaak over het (leges) zaagtandtarief, de relatie tussen leges en private kwaliteitsborging gelegd. In de betreffende kwestie is € 200.000 aan leges voldaan voor de bouw van 29 woningen.
Onder het huidige stelsel gaat gemiddeld 20 tot 25% van de leges op aan de Bouwbesluittoets. ‘Gemiddeld’ want het huidige stelsel is gebaseerd op kruissubsidiëring en niet werkelijke kosten per bouwwerk.
Met private kwaliteitsborging zullen de werkelijke kosten voor controlewerkzaamheden moeten worden gerekend.
Onderstaand mijn antwoord van 25 januari 2017 aan iBK, de gevraagde ureninschatting en een toelichting:
Voor de inschatting gelden een drietal uitgangspunten:
- Adviseurs leveren de vereiste informatie volledig aan: de onderbouwing van aan te tonen aspecten.
- Er is geen navraag of overleg m.b.t. aan te leveren onderbouwingen vereist.
- De aannemer heeft geen rol in de kwaliteitsborging. Dit aspect is relevant om de ureninschatting voor de vraag zuiver te houden.
Ontbreken er toch stukken en is nader overleg vereist, is het de inschatting dat de uren 20% tot 40% hoger uit kunnen pakken.
In de meest ideale situatie werkt de aannemer conform een goedgekeurd instrument, het instrument waar de kwaliteitsborger ook mee werkt. Alsdan kan een substantieel deel van hetgeen aantoonbaar moet voldoen eenvoudig worden gecontroleerd. In die situatie controleert de kwaliteitsborger wat de aannemer zelf aantoonbaar maakt en resteert een beperkt deel wat met eigen waarneming moet worden vastgesteld. Deze werkwijze is wettelijk niet de insteek. Dit kan, indien gewenst, privaatrechtelijk worden georganiseerd.
Het is een goede zaak dat capaciteit wordt onderzocht maar … ik vind de volgorde der dingen een tikkeltje vreemd. Ik zal dit motiveren.
Consultatie
Ik heb al weer een tijd terug aangegeven dat capaciteit in relatie tot de te stellen eisen aan kwaliteitsborgers aandacht moet hebben. Liggen de eisen voor kennis en ervaring te hoog dan zijn die mensen er niet en zullen aspirant kwaliteitsborgers niet kunnen instromen.
Bevestiging minister
In het Tweede Kamer debat van 18 januari 2017 is het onderwerp capaciteit, naar aanleiding van een vraag van De Vries, al aan de orde geweest. De relevante passages:
De heer Albert de Vries (PvdA):
“… Zijn er wel voldoende kwaliteitsborgers te vinden met voldoende kennis? Wordt er in het onderwijs voldoende geïnvesteerd in die kennis? …”
Minister Blok:
“ … Er komt een nieuwe wet, dus dan zijn er kwaliteitsborgers nodig. De heer De Vries vroeg begrijpelijkerwijs of die er eigenlijk wel zijn. Zoals ik al heb geschetst, hebben wij al jarenlang een overlegtraject met alle mogelijke betrokkenen. Daarin is dit onderwerp ook aan de orde gekomen. De algemene inschatting, ook die van mij, is dat het mogelijk is om die deskundige mensen beschikbaar te hebben. Voor een deel zullen dat overigens mensen zijn die nu bij gemeentelijk bouw- en woningtoezicht werken. Het is niet zo dat dit helemaal verdwijnt, want de zwaardere risicoklassen blijven daar nog onder vallen. Maar voor een deel zullen die mensen beschikbaar zijn om dit werk te doen, maar dan als kwaliteitsborger. …”
De minister heeft de vraag, met een slag om de arm, al bevestigend beantwoord. Daarna pas onderzoeken of de capaciteit er eigenlijk wel is komt toch iets minder zorgvuldig over want waar was die inschatting van de minister dan op gebaseerd? De vraag van De Vries over onderwijs is volgens mij niet door de minister beantwoord. De Vries is het blijkbaar ook even ontschoten … misschien komt het in tweede termijn nog aan de orde.
MKBA
In de MKBA van januari 2016 zijn de kosten voor private kwaliteitsborging per gevolgklasse aangegeven. Voor gevolgklasse 1 hebben we het volgens de MKBA over € 600 per woning (40% betreft inhuur externen, 60% betreft extra werk rapportage en documentatie). De informatie is op basis van gesprekken met partijen die pilots hebben uitgevoerd opgesteld. De kosten bestaan in hoofdzaak uit uren. De uren moeten dan ook bekend zijn. Dat nu nog eens onderzoeken, omdat de informatie er bij nader inzien niet is of de eerdere informatie onvoldoende betrouwbaar/volledig is, zegt iets over de waarde van de MKBA, een cruciaal stuk voor de besluitvorming.
Tip
Ik geef je in overweging om niet enkel de uren ten behoeve van de vereiste capaciteit in kaart te brengen maar ook de kosten kwaliteitsborging, in ieder geval voor gevolgklasse 1. Indien op dit moment duidelijk is/wordt dat de rekensom substantieel anders uitpakt (gebaseerd op het vergaren van de inschatting uren!) is dit zeer relevante informatie. Een en ander onder de pet houden is vragen om ellende. Blijkt het voldoende in lijn met de MKBA, dan prima uiteraard.
Mijn disclaimer
Het is een inschatting! Pas als we een volledig beeld van de eisen hebben / de werking van het nieuwe stelsel, kunnen we het voldoende exact bepalen.
Poging tot onderzoek?
Ik weet niet of het een poging tot onderzoek was en/of mijn bijdrage in cijfers en toelichting onvoldoende concreet is. Dat mag u zelf bepalen.
Pieter Plass